อย่างที่ทราบกันดีว่า COVID-19 ไม่สามารถป้องกันได้ แต่การฉีดวัคซีน COVID-19 ช่วยลดความรุนแรงของโรคได้ เพราะฉะนั้นเมื่อถึงเวลาที่ต้องฉีดวัคซีน COVID-19 สิ่งที่ต้องรู้คืออาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ แบบไหนที่เรียกว่ารุนแรง และการดูแลตัวเองหลังฉีดวัคซีนอย่างถูกวิธี
สังเกตอาการข้างเคียงหลังฉีดวัคซีน
สำหรับอาการข้างเคียงหลังฉีดวัคซีน COVID-19 ส่วนใหญ่ไม่รุนแรงสามารถหายได้เอง โดยควรเฝ้าระวังหลังจากฉีดไปแล้ว 30 นาทีแรก แต่ถ้ามีอาการแพ้รุนแรงมักจะเกิดอาการภายใน 15 นาที ซึ่งอาการข้างเคียงที่พบ ได้แก่
อาการข้างเคียงชนิดไม่รุนแรง เช่น
ปวด บวม แดง ร้อน คัน บริเวณที่ฉีด
ไข้ต่ำ
ปวดศีรษะ
คลื่นไส้
อาเจียน
อ่อนเพลีย
อาการข้างเคียงชนิดรุนแรง ควรรีบพบแพทย์โดยเร็วที่สุด หรือโทร 1669 เช่น
ไข้สูง
ใจสั่น
หนาวสั่น
แน่นหน้าอก หายใจไม่ออก
ปวดศีรษะรุนแรง
หน้าเบี้ยว ปากเบี้ยว
กล้ามเนื้ออ่อนแรง
มีจุดเลือดออกจำนวนมาก
ผื่นขึ้นทั้งตัว ตุ่มน้ำพอง
บวม เช่น หน้าบวม คอบวม บวมทั่วร่างกาย
อาเจียนไม่ต่ำกว่า 5 ครั้ง
ท้องเสีย
ชัก
หมดสติ
ปวดข้อ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อรุนแรง
ข้อจำกัดการฉีดวัคซีน COVID-19
ห้ามฉีดในคนอายุต่ำกว่า 18 ปี
ห้ามฉีดในคนที่เคยมีประวัติแพ้วัคซีน แพ้ยา ส่วนประกอบของวัคซีนรุนแรง
ห้ามฉีดในคนที่เคยถ่ายเลือด พลาสมา ผลิตภัณฑ์จากเลือด ส่วนประกอบของเลือด อิมมูโนโกลบูลิน ยาต้านไวรัส หรือแอนติบอดีสำหรับรักษา COVID-19 ภายใน 90 วันที่ผ่านมา
ห้ามฉีดในคนที่ตรวจพบเชื้อ COVID-19 ช่วง 10 วันที่ผ่านมา สามารถรับวัคซีนหลังติดเชื้อ COVID-19 ได้อย่างน้อย 3 เดือน
คนที่มีโรคประจำตัวที่อาการยังไม่คงที่ ควบคุมอาการไม่ได้ เช่น เจ็บแน่นหน้าอก หอบ เหนื่อย ใจสั่น ฯลฯ ต้องอยู่ในดุลยพินิจของแพทย์ก่อนฉีดเท่านั้น
คนที่มีอาการเกี่ยวกับสมองหรือระบบประสาทอื่น ๆ ต้องอยู่ในดุลยพินิจของแพทย์ก่อนฉีดเท่านั้น
คนที่อยู่ระหว่างตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร หรือวางแผนตั้งครรภ์ ต้องอยู่ในดุลยพินิจของแพทย์ก่อนฉีดเท่านั้น
คนที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่องหรือได้รับยากดภูมิคุ้มกันต้องปรึกษาแพทย์ประจำตัวก่อนฉีดวัคซีน
คนที่มีภาวะเลือดออกง่ายหรือหยุดยาก เกล็ดเลือดต่ำ การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ หรือได้รับยาต้านการแข็งตัวของเลือด ต้องปรึกษาแพทย์ประจำตัวก่อนฉีดวัคซีน
คนที่มีอาการเจ็บป่วยเฉียบพลัน หรือนอนรักษาตัวและออกจากโรงพยาบาลไม่เกิน 14 วัน ต้องเลื่อนการฉีดวัคซีนออกไปก่อนและปรึกษาแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน
หากกำลังมีอาการป่วย เช่น มีไข้ หนาวสั่น หายใจลำบาก อ่อนเพลียกล้ามเนื้อ เป็นต้น ต้องเลื่อนการฉีดวัคซีนออกไปก่อน แต่ถ้าเป็นหวัดเล็กน้อย ไม่มีไข้ สามารถฉีดวัคซีนได้ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน
***เพราะวัคซีน COVID-19 เป็นวัคซีนใหม่ควรติดตามข้อมูลและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
อย่างไรก็ตามวัคซีน COVID-19 เป็นวัคซีนใหม่ ดังนั้นการฉีดในโรงพยาบาลที่ได้มาตรฐานเป็นเรื่องสำคัญ เพราะหากมีอาการผิดปกติหลังการฉีดสามารถเฝ้าระวังเพื่อสังเกตอาการและให้การช่วยเหลือได้ทันที และแม้จะฉีดวัคซีนไปแล้วไม่อาจป้องกันการติดเชื้อได้ทั้งหมด แต่สามารถป้องกันโรครุนแรงได้เกือบทั้งหมด จึงต้องสวมหน้ากากอนามัย เว้นระยะห่าง และล้างมือให้บ่อย เพื่อป้องกัน COVID-19 ในระยะยาว
ศูนย์ข้อมูลโควิด-19: อาการต้องรู้หลังฉีดวัคซีน COVID-19 อ่านบทความเพิ่มเติมคลิ๊กที่นี่ https://doctorathome.com/covid-19